CO TO ZNACZY DOBRZE SPAĆ? GRELINA, LEPTYNA ORAZ HIGIENA SNU
Jak myślisz, jaką rolę odgrywa sen w życiu człowieka? Ile czasu przeznaczamy na nocny odpoczynek? Co dzieje się z naszym organizmem, kiedy na kilka godzin w ciągu doby tracimy świadomość? Ze względu na czas, który poświęcamy w ciągu całego życia na sen, są to pytania, które warto sobie zadać. Dobrze jest wiedzieć, co robimy przez 1/3 naszego życia!
Najprościej jest wyobrazić sobie sen jako proces ładowania baterii, które cyklicznie zużywamy aktywnością fizyczną i umysłową przez cały dzień. Normalne funkcjonowanie organizmu przez wiele nieprzespanych nocy jest niemożliwe, a nasz organizm odczuwa negatywne skutki ciągłego wybudzenia już po 24 godzinach bez zmrużenia oka. Czas reakcji ulega spowolnieniu, spada libido, zdolność koncentracji… Zaburzony zostaje układ hormonalny, niezbędny do poprawnego funkcjonowania naszego organizmu.
Nie tylko niedobór snu ma negatywny wpływ na życie człowieka. Zarówno niedosypianie, jak i zbyt długi sen zaburza pozostający w równowadze układ hormonalny – ilość wydzielanej do krwi leptyny obniża się, a produkcja greliny wzrasta. Czym są te dwa, kluczowe dla higieny snu hormony?
- Leptyna – hormon wysyłający do mózgu informację o tym, że jesteśmy najedzeni. Analogicznie, im niższy jest jej poziom, tym wolniej sygnał dociera do układu nerwowego i tym większą potrzebę jedzenia odczuwamy, a uczucie sytości występuje rzadziej. Leptyna informuje więc organizm o zasobach energetycznych całego ciała. Hormon ten czynnie uczestniczy w gospodarce energetycznej organizmu, a nieprawidłowości w jego wydzielaniu nieuchronnie prowadzą do nadmiernego przyrostu masy ciała.
- Grelina – hormon działający antagonistycznie (przeciwnie) do leptyny, odpowiadający za wysyłanie do mózgu informacji o głodzie. Im wyższy poziom greliny, tym bardziej głodni jesteśmy. Wydzielanie tego hormonu spada jedynie po posiłku i, co jest dobrą informacją dla wszystkich osób ćwiczących regularnie, podczas aktywności fizycznej. Na zwiększone wydzielanie greliny wpływa, jak wcześniej wspomniałam, brak snu, ale również nadmierny stres.
Dlatego właśnie nieodpowiednia higiena snu, jego nadmiar bądź niedobór, prowadzi do otyłości i zaburzeń odżywiania. Optymalna ilość snu, czyli 7–8 godzin, zagwarantuje brak problemów z wilczym apetytem i niedosytem w ciągu dnia. Taki czas, poświęcony na sen, pozwoli zachować dobrą formę umysłową, a dodatkowo wspomoże redukcję masy ciała!
Oczywiście, tematyka zaburzeń związanych z nieodpowiednio prowadzonym trybem życia jest niezwykle szeroka, a odpowiednia higiena snu to zaledwie jeden z wielu kroków do zdrowego trybu życia i uregulowania gospodarki hormonalnej. Jest to jednak zmiana prosta do wprowadzenia i dobrze jest od niej zacząć!